فرهنگیان نابکار

حاج آقای پناهیان در برنامه‌ی تلویزیونی ثریا 17 شهریور 95، صحبت‌هایی در باب فرهنگ داشتند. ایشان از اهمیت فرهنگ می‌گفتند و اینکه: «اگر فرهنگ را اصلاح کنیم سیاست، اقتصاد و سبک زندگی ما اصلاح خواهد شد.» و حتی اینکه: «اگر سبک زندگی اصلاح بشود مدیرانی که برای خودشان فیش‌های نجومی صادر می‌کنند دیگر رشد نخواهند کرد.» نظر به فرهنگ، به خصوص در فرمایشات مقام معظم رهبری برجسته است و تشبیه فرهنگ به «هوا» لقلقه‌ی زبان هر جوان بسیجی شده است. اصلا بسیجی‌ها از وقتی از تخم بیرون می‌آیند، وظیفه‌ی خطیر خود را در مسائل فرهنگی می‌فهمند و عین جیک جیک جوجه به اصطلاح می‌گویند: «می‌خواهیم کار فرهنگی کنیم!» البته خودمان هم از این قاعده مستثنی نبودیم و یکی دو سال اول با این «دغدغه‌های فرهنگی» رسماً سر کار بودیم! تازه، دغدغه‌ی فرهنگی یک جوجه بسیجی چیست؟ حجاب! راهکار؟ رژه‌های گُله گُله آدم از چهارراه ولی‌عصر تا میدان ولی‌عصر و از میدان انقلاب تا بالای پارک لاله و «متلک» انداختن‌های آنها به دختران خوشکل که: «خواهرم حجابتو رعایت کن!». رژه‌های فرهنگی!

پیشنهاد: از باب اردوی جهادی

دوستانم در حال تدارک اردویی از طرف بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند برای یکی از روستاهای خراسان شمالی. کارگروههای عمرانی و بهداشتی و فرهنگی و ... تدارک دیدند و انشالله بعد از رمضان عازم هستند. از حقیر هم دعوت کردند امّا بهانه آوردم. تأهل است دیگر. لباس این دست خدمت‌ها را بر تن هر نا کسی چون ما نمیکنند. هرچند سعی میکنیم در جاهای دیگر این افتخار را داشته باشیم. به هر ترتیب چون مغز حقیر در خدمتِ مسائل فرهنگی بسیج بود، خواستند پیشنهاداتی برای کار فرهنگی در آنجا دهم. من هم در حدّ یک صفحه، آنچه به نظرم میرسید نوشتم و برای عزیزانم فرستادم. گفتم اینجا هم باشد ضرر ندارد:

بسم الله الرحمن الرحیم

در باب مسائل فرهنگی اردوی جهادی خراسان شمالی، طرحهای خیلی زیادی به ذهنم نرسید و اصلاً در این مناطق با فرهنگ خاصّ خودشان به نظرم نباید همان کار فرهنگی‌­ای را انجام داد که در دانشگاه انجام می­دهیم. علی الخصوص بحث درباره‌­­ی مسائلی مثل رسانه، صهیونیزم، انگلیس و امریکا، مذاهب نوظهور و غیره نباید به آن پیچیدگی و گستردگی­‌ای انجام شود که در دانشگاه انجام میشود. همواره مسئولان فرهنگی باید این را در ذهن داشته باشند که خوراکِ فرهنگی­‌ای به اهالیِ آنجا بدهند که اهالی آنجا بتوانند از آن موارد در طول زندگی خودشان استفاده کنند. وگرنه اگر مسائلِ بدون استفاده‌­ی مردمِ آنجا ذکر شود، اگر هم آنها چیزی بفهمند در مدت کوتاهی یادشان می­رود چرا که به اصطلاح «مبتلا به» آنها نیست. هرکسی حتماً این تجربه را داشته است که سخنرانی­ها، فیلمها و مستندهای زیادی دیده است امّا تنها آنهایی به دردش خورده و آنهایی یادش مانده و آنهایی در زندگی­‌اش تأثیر داشته که در زندگی او کاربرد داشته است و مشکلی را حل می­کرده. پس مسئولین فرهنگی باید به جای طرح مباحث پیچیده­‌ی انتزاعی و فکری، به مباحث ساده و کاربردی بپردازند. لبّ کلام، بین کار فرهنگی در دانشگاه و روستا فرق گذاشته شود.

در همین راستا، نظرم این است که مسجد آنجا را تا آنجا که میتوانید رونق بخشید. چه از لحاظ زیبایی و رفت و روب و تمیز کردن چه از لحاظ برپایی نمازهای جماعت. نظر بنده این است که اگر میشود تمام کار و اگر نمیشود، اکثر کار فرهنگی دوستان در «مسجد» انجام شود. دوستان سعی کنند همه­‌ی نمازها را در این مدّت بصورت جماعت قرائت کنند حتّی نمازهای صبح را و در این کار سعی شود همه­‌ی اهالی اردو شرکت داشته باشند. قرائت قرآن در مسجد انجام شود و سعی شود هر روز تفسیر بخشی از قرآن توسط یک نفر قرائت شود. مسائل مهدویت و امام شناسی در مسجد برگزار شود و البته در کنار بحثهای مهدویت، از صهیونیزم و مسئله فلسطین و تلاشهای یهود هم بحث شود. یعنی حبّ به امام و بغض به دشمنانش در کنار یکدیگر به مخاطب عرضه شود نه اینکه فقط حبّ به تنهایی یا بغض به تنهایی. ابتدا به امر حبّ به امام زمان ایجاد شود سپس بغض به دشمنان امام و صهیونیزم و استکبار جهانی. عباداتِ واجب بصورتِ کامل به اهالی روستا آموزش داده شود. من در این مورد بسیار مسرّ هستم و تأکید دارم. یعنی مثلاً اینطور نباشد که بحث از رسانه در آنجا مطرح شود ولی مثلاً نوجوانانِ آنجا نمازشان را درست نخوانند. حتماً قرائتِ درست نماز به اهالی و مخصوصاً نوجوانان آموزش داده شود و قرائتشان بازرسی شود. واجباتی مثل خمس و زکات که نیاز به آموزش دارد، آموزش داده شود.

در کنارِ مواردی که گفتم و اصل هستند و تأکید بر واجبات دارند مثل نماز و خمس و زکات و شناختنِ امام و خواندن قرآن و ... خوب است که کارهای فرهنگی جذاب و تقریباً مستحب هم انجام شوند. در اینباره چیزی که به ذهنم میرسد برگزاری مسابقه است مثلاً هر روز بعد از آموزش و قرائت قرآن سؤالی پرسیده شود و به چند نفر جایزه داده شود. مثلاً کتاب جایزه داده شود. من به شخصه کتابِ «مفاتیح الحیات» را بسیار پیشنهاد میکنم که خیلی خوب و کاربردی است. کتابهای «رساله­‌ی مراجع» هم بسیار خوب و مهم است و ممکن است در آن مناطق در دسترسِ افراد نباشند. و در کل این دست کتبِ مرجع خوب است که اهداء شود مثل قرآن و نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و .... کار فرهنگی دیگری که در کنار این موارد پیشنهاد میکنم این است که از تهران، با خودتان پرده­­‌ی سفید و ویدیو پروژکتور و لپتاپ و بلندگو ببرید و شبها در مسجدِ آنجا فیلم پخش کنید. مثل کاری که جشنواره‌­ی فیلم عمّار انجام میدهد. میتوانید از فیلمهای خوبی مثل اخراجی­ها و رسوایی و طلا و مس و ... استفاده کنید و البته خیلی هم خوب است که از مستندهایِ خوب استفاده کنید مثل مستندهای گروهِ سفیر که از همین کافه کراسه هم میشود مجموعه­‌اش را خرید. مستندهایی مثل یزدان تفنگ ندارد، مهار نشده، مصاف و .... فقط آموزشِ واجبات فدایِ مستحبات نشود.

---

بی ربط: نماز و روزه‌هایتان قبول. التماس دعا. ما را جزء ملتمسین دعای خویش قرار دهید و در دعایتان بگویید که  خدا حاجاتِ ملتمسین دعا را دهد. به همین سادگی! این رمضانی یک قرآنِ خوب گیر آورده ام که در قرائت قرآن کمکم میکند. گفتم به شما هم پیشنهاد دهم. نرم افزار ذکر، قرآنی open-source است و برای ویندوز و لینوکس و مکینتاش نوشته شده است. بسیار کم حجم است. میتوانید همراه با نرم افزار، ترجمه های فارسیِ مختلفی را مانند فولادوند و مکارم شیرازی و انصاریان و قمشه ای و ... را هم دانلود کنید. برای سرچ کردن کلمات و تحقیق هم مناسب است. قرائتِ فارسی و انگلیسی و عربی و دیگر زبانها را هم دارد که من دانلود کرده ام و استفاده میکنم و بسیار راضی ام. خلاصه از بس نرم افزار ساده، کم حجم، تمیز و خوبی است، لینکش را بصورتِ دائم در قسمتِ تبلیغاتِ وبلاگم که در پایین صفحه موجود است قرار داده ام.

با جستجویی در بخشهای مختلف سایت zekr.org، با نویسندگان این برنامه هم آشنا شدم. بسیار مایه خرسندی است که  دانشجویانِ شیعه و هموطنم در دانشگاه صنعتی شریف این برنامه را نوشته اند. این دوستان سایت تنزیل را نیز اداره میکنند. آقایان حمید ضرابی زاده، محسن صبوریان، محمد درخشانی سه نفر اصلی پروژه‌ی ذکر و آقای حمید ضرابی زاده مدیر پروژه‌ی تنزیل است.