تبدیل سازمان به هدف در طراحی سازوکار: مورد بحران کرونا
چندی پیش یکی از اقتصاددان‌های خوب، جوان و شناخته‌شده که بنده هم از تحلیل‌های مالی و اقتصادی‌اش بسیار استفاده کرده‌م یک توییت نوشت که بحران کرونا فرصتی بود که پزشک خانواده را اجرا کنیم. من یک ریپلای انتقادی برایش نوشتم که این ایده‌آل است ولی واقعیت‌های نظام سلامت نشان میدهد ممکن نیست. پس از آن زنگم زد و ایده‌‌ش را کامل توضیح داد تا نقدش کنم.
اول که تعجب کردم چرا انقدر مهم است که زنگ زده؟ فهمیدم با ارتباطات و تاثیراتی که در دولت دارد گویا خبری است. گفت میخواهند طرح شهید سلیمانی را دوباره رونق ببخشند و برای تقویت آن ایده‌های بزرگی از تشکیل یک سازمان عریض و طویل با بیمه اختصاصی داشت. مقدمتاً گفت ما دیدیم برای بحرانهای دیگر معمولاً یک سازمان مستقل، مثل جهاد سازندگی، تشکیل شده و برای بحران کرونا هیچ سازمانی بوجود نیامده و کار به همان وزارت بهداشت فرسوده محول شده است.
گرچه در ابتدا حرف بدی بنظر نمیرسد، اما اولین و مهمترین انتقاد من آن بود که ما چرا از فرایندها آغاز میکنیم؟ ما باید از آخر به اول بیاییم و از اهداف آغاز کنیم تا بعد بتوانیم ابزار مناسب برای رسیدن به آن هدف را تعیین کنیم. چه کار به سایر بحران‌ها داریم که در آنها هم نمیدانم خوب عمل کردیم یا نه. ما یک بحران کرونا داریم که اول باید مشخص کنیم چگونه قرار است آنرا مدیریت کنیم؟ هدف چیست؟ راه‌حل‌ها چیستند؟ هرکدام چگونه و چقدر قابل دستیابی‌اند؟ هزینه-اثربخش‌ترین راهکار کدام است؟ و نهایتا برای راهکار مدنظر چه ابزار و سازوکاری مفید است؟ مثلا اگر بخواهیم با واکسیناسیون آنرا مدیریت کنیم چه نیازی به این سازمان بزرگ است؟ اشتباه است که اول یک سازمان تشکیل دهیم و بعد بخواهیم ببینیم حالا با این سازمان چه کاری باید انجام دهیم! فرض کنید پایش تلفنی یا حضوری کردیم، بعد میخواهیم با این اطلاعات چه کار کنیم؟ چون نمیدانیم در آخر میخواهیم چکار کنیم و هدف چه بوده و چقدر به آن دست یافته‌ایم، همینطور یک طرح مثل طرح شهید سلیمانی یا یک سازمان میسازیم که روی دستمان میماند! این معضل عمده ما در طراحی سازوکارهاست که عملا خود وسیله تبدیل به هدف میشود و به درد بیلان‌سازی و پروپاگاندا میخورد تا یک نتیجه مشخص. در صورتی که اول باید هدف و راه رسیدن به آنرا مشخص کنیم و بعد متناسب با آن یا سازمان طراحی کنیم یا چه بهتر که از زیرساخت‌های موجود استفاده کنیم. در مورد بحران کرونا من فعلا تصور نمیکنم نیازی به سازمان جدید داشته باشیم، فکر میکنم زیرساخت شبکه بهداشت و تقویت آن و تسریع واکسیناسیون هزینه-اثربخش‌تر باشد.
View this post on Instagram
- ۰
- جمعه, ۱۲ شهریور ۱۴۰۰، ۰۶:۳۷ ب.ظ
